تأسیسات هر ساختمان قلب تپنده‌ی آن است. انتخاب تجهیزات مناسب برای تاسیسات مکانیکی و برقی، تأثیر مستقیمی بر کارایی، طول عمر، و مصرف انرژی ساختمان دارد. در این راهنما به بررسی اصول انتخاب تجهیزات تأسیسات و نکاتی که هنگام خرید باید به آن‌ها توجه شود، می‌پردازیم.
تعریف تجهیزات تأسیسات
تجهیزات تأسیسات به مجموعه‌ای از ابزارها، دستگاه‌ها و سیستم‌هایی گفته می‌شود که وظیفه تأمین آسایش حرارتی، آبرسانی، دفع فاضلاب، تهویه، برق و سایر زیرساخت‌های حیاتی ساختمان را بر عهده دارند. این تجهیزات به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
-
تأسیسات مکانیکی: مانند پمپ‌ها، بویلرها، چیلر، فن کویل، سیستم گرمایش از کف، شیرآلات، لوله‌ها
-
تأسیسات الکتریکی: مانند تابلو برق، کابل‌کشی، سیستم روشنایی، برق اضطراری، ارتینگ و …
نکات کلیدی در انتخاب تجهیزات تأسیسات
1. بررسی نیاز پروژه
هر پروژه ویژگی‌های خاص خود را دارد. برای مثال یک برج مسکونی با یک کارخانه صنعتی نیازهای کاملاً متفاوتی دارد. باید موارد زیر را بررسی کرد:
-
متراژ ساختمان
-
کاربری (مسکونی، تجاری، صنعتی، درمانی…)
-
شرایط اقلیمی
-
استانداردهای منطقه‌ای
2. انتخاب برند معتبر
در تجهیزات تاسیساتی، برند بسیار مهم است. استفاده از برندهای بی‌کیفیت می‌تواند منجر به مصرف بالای انرژی و خرابی‌های پی‌در‌پی شود. برندهایی مانند پنتاکس، گراندفوس، بوتان، ایران رادیاتور، LG، و دایکین جزء انتخاب‌های رایج هستند.
3. راندمان انرژی
تجهیزاتی را انتخاب کنید که دارای برچسب مصرف انرژی A یا بالاتر باشند. این مورد مخصوصاً برای بویلرها، چیلرها و پمپ‌ها اهمیت زیادی دارد.
4. قابلیت تعمیر و خدمات پس از فروش
در نظر بگیرید که آیا قطعات یدکی تجهیزات در بازار موجود هستند و خدمات پس از فروش چگونه انجام می‌شود. حتی تجهیزات با کیفیت هم نیاز به تعمیر خواهند داشت.
5. تطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی
مطمئن شوید که تجهیزات دارای استانداردهای معتبر مانند ISO، CE، و استاندارد ملی ایران هستند.
تجهیزات تأسیساتی مهم در هر پروژه
1. پمپ آب
پمپ‌ها وظیفه انتقال آب در سیستم دارند و بر اساس ظرفیت، هد، و دبی انتخاب می‌شوند. انتخاب اشتباه پمپ ممکن است منجر به افت فشار یا سر و صدای زیاد شود.
2. بویلر یا دیگ بخار
برای سیستم گرمایشی مرکزی استفاده می‌شود. باید به ظرفیت حرارتی، نوع سوخت و فشار کاری توجه شود.
3. چیلر و سیستم سرمایش
در پروژههای بزرگ، سیستم‌های سرمایشی چیلری ضروری هستند. چیلرهای جذبی و تراکمی هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.
4. سیستم تهویه مطبوع
فن‌کویل‌ها، داکت اسپلیت‌ها، و VRFها از پرکاربردترین تجهیزات تهویه هستند که بسته به فضا و بودجه انتخاب می‌شوند.
5. تابلو برق و کابل‌کشی
در تأسیسات الکتریکی، کیفیت کابل، تابلو و نحوه اتصال‌ها از اهمیت بالایی برخوردارند.
اشتباهات رایج در انتخاب تجهیزات تأسیسات
-
انتخاب تجهیزات بدون مشورت با مهندس تأسیسات
-
خرید ارزان‌ترین گزینه بدون توجه به کیفیت
-
نادیده گرفتن شرایط اقلیمی منطقه
-
استفاده از برندهای ناشناخته بدون گارانتی
جمع‌بندی
انتخاب تجهیزات تأسیسات یک تصمیم حیاتی برای هر پروژه ساختمانی است. این انتخاب نه‌تنها بر راحتی و ایمنی ساکنان اثر می‌گذارد، بلکه می‌تواند در بلندمدت موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های انرژی و تعمیرات شود. توصیه می‌شود همواره با مهندس تأسیسات مشورت کرده و از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.
